Ülkemizde 2021 yılında başlanan evlilik öncesi SMA taramasında iki yılda milyonlarca kişiye ulaşıldı.
Türkiye’de binlerce çocuğun hayatını olumsuz yönde etkileyen ve tedavisinin zorluğu ile aileleri yoran SMA hastalığı için adım olarak evlilik öncesi SMA testi yapılmaya başlanmıştı. Doğuşta tanısının zor olduğu ve hastalıkla olduğu gibi zamanla da mücadelenin fazla olduğu SMA’da milyonlarca kişi tarama testi yaptırdı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, SMA testi ile alakalı yaptığı açıklamada iki yılda 2 milyonu aşkın kişinin evlilik öncesi SMA taraması yaptığını söyledi. Bakan Koca, “SMA hastalığının önlenmesine yönelik, evlilik öncesinde çiftlerin taşıyıcılık testinden geçmesini amaçlayan tarama programımız, 27 Aralık 2021 tarihinden itibaren, 81 ilde uygulanıyor. Programın uygulamaya konulmasından 4 Eylül 2023’e kadar 1 Milyon 834 kişi tarandı.
Alınan numunelerin analizi sonucunda, ‘’SMA Taşıyıcılığı Şüpheli’’ olarak tespit edilen 22 Bin 573 kişi için elde edilen veriler, programın SMA hastalığının yayılmasını engelleme ve erken teşhis konusundaki önemini göstermiştir. SMA, toplumda her 50 kişiden birinde görülebilen genetik bir hastalık. Ebeveynlerin her ikisi de taşıyıcı olduğunda bebekte hastalık riski %25'e kadar yükselmektedir. Bu nedenle, SMA taşıyıcılığını evlilik öncesinde saptamak, potansiyel riski azaltma açısından büyük bir önem taşıyor. SMA tarama testleri, evlilik öncesi dönemde, Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz yapılmakta ve aile hekimliklerince yürütülmektedir. Ayrıca, gebelik döneminde de, talep eden çiftlere tarama testi uygulanıyor. Tarama sonuçları 2 hafta içinde elde edilmekte ve e-Nabız uygulaması aracılığıyla kolayca sonuçlara erişilebilmektedir.
Ayrıca, programın bir parçası olarak, çiftlerin taşıyıcı olduğu belirlendiğinde, sağlıklı bir çocuk sahibi olabilmeleri için genetik danışma hizmeti sunuluyor. Bu danışma, doğum öncesi veya tüp bebek aşılama öncesi tanı testi gibi seçenekleri içermektedir. Şayet çiftlerden sadece birinin taşıyıcılığı şüpheli ise, diğerinin de sessiz taşıyıcı olma ihtimaline karşı, Tıbbi Genetik Uzmanına yönlendirilerek, daha detaylı bir inceleme yapılması ve danışmanlık imkânına kavuşması bedelsiz olarak sağlanmaktadır.
SMA, ilerleyici bir motor nöron hastalığıdır, tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açar. Bu nedenle, evlilik öncesi SMA Tarama Programı erken teşhis ve önleme açısından kritik bir rol oynamaktadır.” dedi.
Haber;İslam Duran